Gürcistan’da Değişim mi Var?

14/11/2020. Moskova. 13 Kasım 2020. REGNUM. Stanislav TARASOV. Resim: İvan Shilov. Çeviri: Fatih Atan (A’tanba - Тванба). Rusya, Azerbaycan ve Ermenistan arasında Karabağ'daki savaşı sona erdirmek için imzalanan anlaşma ve Rus Barış Gücü’nün çatışma bölgesinde bulunması, Rusya'nın Güney Kafkasya’nın tümünde var olan güç dengesini Dağlık Karabağ'daki statükodaki değişiklikle bağlantılı olarak ciddi şekilde değiştirmesi, ABD'yi ezgin duruma düşürdü. Bugün için, bölgede yalnızca Gürcistan “hâlâ Batı yanlısı tek devlet olarak algılanıyor.” Ve yarın ne olacak?

Gürcistan Dışişleri Bakanlığı, ABD Dışişleri Bakanı Mike Pompeo'nun Fransa, Türkiye, İsrail, BAE, Katar ve Suudi Arabistan gibi ülkeleri kapsayan bir gezi kapsamında 17 Kasım'da Gürcistan'ı ziyaret edeceğini duyurdu. Bu yolculuğun hedefleri resmi olarak açıklanmadı: Bu ister Beyaz Saray'daki yönetim değişikliğinin arifesindeki son “özür dilerim, hoşçakal” mesajı mı, yoksa Donald Trump'ın başkanlık seçimlerinin galibi ilan edilmesi durumunda yeni bir politika gelişimi başvurusu mu? Bu ana bilmece.

Pompeo'nun Tiflis'e olan ziyareti, parlamento seçimlerini kazanan Gürcü Hayali partisi ile protestocu muhalefet arasındaki hesaplaşmaya katılma arzusundan gelmediği açıktır. Özellikle, seçim sonuçları Avrupalı gözlemciler tarafından kabul edildi. Daha önce ABD Dışişleri Bakanlığı da Gürcistan'daki parlamento seçimlerinin rekabetçi bir ortamda gerçekleştiğini ve temel özgürlüklerin korunduğunu belirtmişti. Konu farklı. Gürcü uzman Archila Sikharulidze'ye göre bölgede, sadece Gürcistan “tek batı yanlısı devlet olarak görüldüğünde” Washington, Rusya, Azerbaycan ve Ermenistan arasında Karabağ'daki savaşı sona erdirmek için imzalanan anlaşma ve Rus Barış Gücü’nün çatışma bölgesinde bulunması, Rusya'nın Güney Kafkasya’nın tümünde var olan güç dengesini Dağlık Karabağ'daki statükodaki değişiklikle bağlantılı olarak ciddi şekilde değiştirmesinden dolayı rahatsız.

Ancak ve burada bile her şey o kadar basit değil. Örneğin, ABD'nin eski Gürcistan Büyükelçisi Ian Kelly, Gürcistan devlet başkanı Salome Zurabishvili'nin Dağlık Karabağ anlaşmasıyla bağlantılı olarak yaptığı yorumu eleştirdi. Kelly “Gürcistan devlet başkanı, Kafkasya'daki bir başka Rus işgalini pekiştiren ve Batı'yı bloke eden bir anlaşmayı nasıl kutlayabilir?” sorusunu sordu. Bununla birlikte, Zurabishvili sadece çatışan tarafları tebrik etmekle kalmadı, aynı zamanda Rusya'ya savaşı sona erdirdiği için teşekkür etti ve “Kafkasya'da yeni bir dönemin başladığını” bildirdi. Karabağ çatışma bölgesinde Rus barış güçlerinin yerleşmesinden dolayı çekince göstermedi. Bu davranış biçimi, Gürcistan'ın dış politikasında yeni vektörlerin ortaya çıkmasını göz ardı etmeyen Amerikalı uzmanlar arasında artan bir ihtiyata neden oldu. Bunun nedeni de, ABD'nin Karabağ'daki savaşı sona erdirme sürecinde pasif bir pozisyon alırken, AGİT Minsk Grubu eşbaşkanları olarak Rusya ve Fransa ise “konunun nabzını elerinde tuttular.”

Bunun bir açıklaması var: Kafkasya'daki durum hakkında 2020 ABD başkanlık seçimleri sırasında sadece sözlü açıklamalarda bulunuldu. Joe Biden, Trump yönetimine, Türkiye'nin “Ermenistan ile Azerbaycan arasında Dağlık Karabağ konusunda tırmanan çatışmalardan uzak durmasını” talep etmesi çağrısında bulundu. Ancak bunlar Güney Kafkasya'da somut olaylar sürerken belirtilen sözlü ifadelerdi. 27 Eylül'de Karabağ savaşının başlamasından bu yana ne Trump ne de Pompeo, bölge alevler içinde kalmasına rağmen Ermenistan ve Azerbaycan liderlerine çağrıda bulunmadılar. Sonuca gelinirse, Gürcü uzman Tornike Sharashenidze, “Ermenistan’ın savaşı kaybetmesinin ve toprak kaybının Paşinyan’ın Batı ile oyunuyla ilişkili olduğu “ve” Azerbaycan Devlet Başkanı İlham Aliyev’in Moskova ve Ankara ile uygulamış olduğu usta diplomasisi ile ve ayrıca Gürcistan'ın gözünde güvenilir bir müttefik olarak imajı ciddi şekilde sarsılan ABD'nin katılımı olmadan Rusya ve Türkiye'nin de anlaşmaya varması koşuluyla, Azerbaycan’ın zaferi elde etmesi, Gürcistan'da ve sadece orada bu tür güçlü bir izlenime yol açmadı” yorumunda bulundu.

Sharashenidze yazısında, “Bu savaştan sonra bölgede kalıcı bir barış sağlanırsa, Gürcistan eninde sonunda yarar sağlayacaktır” değerlendirmesinde bulunuyor. Rusya'nın Güney Kafkasya'daki konumunu daha da güçlendirmiş olmasına rağmen. Oluşan yeni bölgesel güvenlik sistemi içerisinde Bakü ve Erivan’ın konumlarında bir değişiklik olması durumunda ve Gürcistan'ın bu sistemdeki yeri konusu, Dışişleri Bakanı'nın Birleşik Devletler ve Gürcistan arasındaki “stratejik ortaklığın gücünü” sözlü olarak kanıtlaması gerektiğinde Tiflis'e gelen Pompeo, Gürcistan Başbakanı Giorgi Gakharia, Zurabishvili ve Dışişleri Bakanı David Zalkaliani ile zorlu bir diyalog kuracak. Çünkü Pompeo Gürcistan'a muhtemelen belirli bir mesajla gelecek, bundan sonra neler olacağını bekleyeceğiz.

Kaynak: https://regnum.ru/news/polit/3114775.html