RSS / XML
Foto Galeri
Video Galeri
Bu haber 29 Aralık 2014, Pazartesi 21:20:54 tarihnde eklendi. 2711 kez okundu.
12 Punto 14 Punto 16 Punto 18 Punto

Lakoba, Eshba ve Atatürk

TÜRKİYE’YE RESMİ BİR GEZİ: V. İ. LENİN TARAFINDAN GÖREVLENDİRİLEN NESTOR LAKOBA VE EPHRAHİM ESHBA
Lakoba, Eshba ve Atatürk
29/12/2014. Sevgili Abhazyam.com izleyicileri, bugün sizlere Sovyetler Birliği ve Türkiye Cumhuriyeti arasında ilk resmi temasları sağlamak amacı ile V. İ. Lenin tarafından görevlendirilen Abhazya Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti’nin kurucuları olan Nestor Lakoba ve Ephrahim Eshba 1921 yılında Türkiye’ye geldiler.
 
Bu gezi ile ilgili olarak var olan resmi belgelerin önemli bir bölümü Abhazya – Gürcistan Savaşı sırasında Gürcü askeri güçleri tarafından yakılan Abhazya Devlet Arşivi içerisinde bulunuyordu. Aşağıda konu edilen resmi belgeler, Moskova’lı Siyaset Bilimcisi Dr. Vladimir Novikov tarafından Rusya Devlet Arşivi Sosyo – Politik Arşivi’nde (ГАСПИ) bulundu.
 
Günümüz Abhazya – Türkiye ilişkilerinde de önemli bir tartışma ortamı yaratacak olan bu önemli belgeleri, sizler ile buluşturarak tarihi bir görevi gerçekleştiriyoruz. 
 
Abhazyam.com Genel Yayın Sorumlusu 
 
Fatih Atan (A’tanba) 
 
******
 
TÜRKİYE’YE BİR GEZİ: RESMİ GÖREVLİ HEYET, NESTOR LAKOBA VE EPHRAHİM ESHBA.
 
Arşivden İlginç Buluntular
 
Moskova’lı siyaset yorumcusu, Tarih Bilimcisi Dr. Vladimir Novikov, Abhazya devleti ve siyaset tarihinin önde gelen unsurları olan Nestor Lakoba ve Ephrahim Eshba’nın 1921 yılında Türkiye’ye yapmış oldukları gezi hakkında Rusya Devleti Sosyo – Politik Arşivi’nde (ГАСПИ) bulunan resmi belgeler içerisinde buldu.
 
Onlar, oraya, V. İ. Lenin tarafından “Önemli Sorumluluk Görevi” yerine getirmek üzere gönderildiler.
 
 
Novikov, Apsnypress Haber Ajansı Muhabiri ile yaptığı söyleşide, bu belgelerin 25 Ağustos 1920’de V. İ. Leniniin desteği ile Bakü’de düzenlenen I. Doğu Halkları Kongresi içerisinde bulunduğunu açıkladı. 
 
Ajans mhabirine, sohbet sırasında “Özellikle, Gürcistan’ın, Güney Kafkasya’nın tamamının SSCB’e katlımı sırasında toplanan belgeler açısından çok ilginçtir. O dönem içerisinde Türkiye’deki durum hakkında toplanan belgeler içerisinde bunlar, oldukça kayda değer önemli belgelerdir” dedi.
 
Moskova’lı tarihçi, ajans muhabirine dört belge sundu: Nestor Lakoba’nın, 8 Mayıs 1921 Tarihindeki Sovyet Konseyinin Doğu Halkları Propaganda ve Eylemleri toplantısında Türkiye’deki siyasi durum hakkındaki rapor; Ephrahim Eshba’nın 20 Nisan 1921 Tarihli konseye sunmuş olduğu Türkiye’deki siyasi durum hakkındaki rapor; Eprahim Eshba tarafından stenografi ile yazılmış olan Türkiye Dışişleri Bakanı Bekir Sami  “Oset soyundan” (Bekir Sami Kunduh: 1867 (Osetya) – 16 Ocak 1933 İstanbul, TBMM’nin ilk Dışişleri Bakanı – Abhazyam.com) ile yapılan söyleşi raporu ve Eshba’nın bir arkadaşı ile Mustafa Kemal Paşa ile yaptığı görüşmenin stenografi ile yazılmış raporu (Ocak 1921).
 
“Nestor Lakoba belgesinde, SSCB ve Türkiye arasındaki siyasi farklılaşmadan söz etmektedir. Nestor Lakoba raporunda, Sovyetler Birliğinin, Türkiye ile olan politikasının köklü bir biçimde gözden geçirilmesinin gerekli olduğunu belirtiyor. Uzman, Bekir Sami beyin görüşmede, Sovyetlerin ulusal politikasına karşı olduğunun, açık bir biçimde görüldüğünü belirtiyor. Ayrıca, Siyaset uzmanı Novikov, Mustafa Kemal Atatürk ile yapılan görüşmede de aynı izlenimin alındığına inanıyor. Stenogramda, Atatürk’ün konuşmasında, Sovyetlerin politikası ile ilgili olarak temkinli tanımlamalarda bulunduğu görülmektedir. Gerçi, Lakoba ve Eshba’ da Türk siyaseti ile ilgili olarak şüpheci olabilirler” dedi.
 
Tarihçinin görüşüne göre, Rusya Devleti Sosyo – Politik Arşivi’nde (ГАСПИ) ve Rusya Federasyonu Dışişleri Bakanlığı Arşivi’nde bu konu hakkında daha ilginç belgeler bulunabilir. Lakoba ve Eshba’nın Güney Kafkasya’nın Sovyetler Birliğine geçiş süreci öncesinde Türkiye’ye gidişleri ilginç ve acaba neden? Bu soruya, Sovyet tarihçileri yanıt vermiyor.
 
Apsnypress Haber Ajansı Muhabiri ile görüşen Abhazya Cumhuriyeti Güvenlik Konseyi Sekreteri (eski - Abh.com) Tarihçi Stanislav Lakoba “Abhazya’nın Siyasi Tarihi Denemeleri” (Suhum, 1990) bu konuya değindi. Abhaz Sovyet politikacıların Türkiye’de yapmış oldukları gezi ile ilgili olarak, sınırların değişimi (Batum’un Gürcistan Sovyet Cumhuriyeti’ne verilmesi) ve Abhazya’nın kendi başına Sovyet cumhuriyeti olduğu gibi bazı söylentilerin olduğunu ileri sürdü.
 
Stanislav Lakoba, Ajansa “Eshba ve Lakoba’nın Aralık 1920’den Mart 1921’e kadar Türkiye’ye yapmış oldukları ziyaret, Rusya Federal Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti ile Türkiye Ulusal Meclisinin (Kemal Atatürk) arasında antlaşma imzalanması için Sovyetler için elverişli koşulların var olduğunu ve buna etkin bir biçimde katıldıklarının kanıtları bulunuyor. Gelişmeler, Batum bölgesinin (Bugünkü Acaristan) Gürcistan’a geçmesi ile sonuçlandı. Bu konu hakkında birçok kez Türkiye’yi ziyaret eden Abhaz delegesi önemli bir rol oynamıştır. Ben daha önce bu belgelerin var olduğunu ve bir gün bulunacağını söylemiştim ve işte uzman Vladimir Novikov ilk kez onları buldu” dedi.
 
Stanislav Lakoba, bu belgeler içerisinde Abhaz Diasporası ile temaslar hakkında hiç bahsedilmediği konusunda Vladimir Novikov ile aynı düşüncede bulunduğuna dikkat çekti. “Onların (N. Lakoba ve E. Eshba – AP) Abhaz Rauf Orbay (Abhaz aile ismi Askharua) ile çok sıkı etkileşim içerisinde oldukları bilinmektedir – Geleceğin Türkiye Başbakanı, 1922 – 1923 yılları arası. Amiral Rauf Orbay, Mustafa Kemal’in yakın silah arkadaşı ve tanınmış bir kişilikti. Stanislav Lakoba -  Nestor Lakoba, onun şerefine oğluna Rauf ismini verdi – dedi. Nestor, Kemal’e yakın olan Abhaz asıllı diğer askeri yetkililer ile de görüştü, dedi.”
 
16 Mart 1921’de Rusya ile Türkiye arasında barış antlaşması imzalandı. 18 Mart’ta Acaristan, Sovyetler Birliğine katıldı. Batum Bölgesi Gürcistan’a verildi. Bunlardan sonra, Batum sorunu çözüme ulaştıktan sonra, Abhazya Cumhuriyeti’nin bağımsızlığı kararı alındı.
 
S. Lakoba “Lenin’in oluru ile bu gerçekleşti. Ardından, bağımsızlık uğrunda “çok zorlu bir görev yerine getirildi.” Benim varsayımlarım haklı çıktı. Vladimir Novikov’un bulduğu belgeler, bunu kanıtlayacaktır” vurgulamasında bulundu.
 
Stanislav Lakoba’nın söylediğine göre, belgelerde, Atatürk’ün ilginç karakteristik özelliklerinden söz ediliyor, bunun dışında ayrıca, yeni Türkiye devlet yönetiminin, Türk Sultanına kıyasla, Sovyet Rusya’ya karşı daha sert ve kabul edilemez politika izleyebileceği belirtiliyor.
 
“Çok ciddi bir çalışma gerçekleştirildi, bizler ilk olarak gerçek kanıtları bulacağız. Nestor Lakoba, Türkiye’de görev yapan Sovyet diplomatlarının lüks otellerde yaşadığını ve nerede ise hiçbir iş yapmadıkları konusunda eleştiride bulunuyor. Onlar, Türk karakterini bilmiyorlardı ve çok densizlerdi. Bunun çok ciddi bir bulgu olduğunu düşünüyorum. G. A. Dzidzaria, bu belgeleri hayal etti. O, eğer onlar bulunursa, çok güzel olurdu dedi. Stanislav Lakoba – Georgi Aleksiyevich Efrahim Eshba kitabında bu dönem hakkında yazıyor. Üzülerek belirtmek isterim ki, şimdilik Rusya Federasyonu Dışişleri Bakanlığı Arşivi, bu döneme ait birçok ilginç belgeye müsaade etmiyor. Eğer, jeopolitik dönem hakkında ve şu anda konuşmak gerekirse, bizler, birbirimizin elini bırakmayacağımızı bilmeliyiz. Rusya ve Türkiye, bölgede her zaman önemli bir rol oynuyor.”
 
S. Lakoba’ya göre yeni bulunan belgeler, Abhaz politikacıların zaman içerisindeki, uluslararası arenada önemli roller oynadığını göstermektedir. Belgeler içerisinde, Nestor Lakoba’nın bu gezi sonrasında, Rusya Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti’nin Türkiye Büyükelçisi’ne önerileri bulunuyor.
 
Abhazya Güvenlik Konseyi Sekreteri Tarih Profesörü Stanislav Lakoba “1992 yılında arşivleri yakılan, Abhazya için bunlar çok değerli bir hediyedir” dedi. O, yayınlanan bu belgelerin uzmanlar ve araştırmacılardan oluşan geniş bir yelpaze için ilgi uyandıracağına inanıyor. 
 
Çeviri: Fatih Atan (A’tanba)
 
Kaynak: http://abkhaz-auto.ru/news/6/1283/
 
www.abhazyam.com     

ETİKETLER :
Facebook Facebook Digg Digg Google Google Del.icio.us Del.icio.us
Bütün Yorumları görmek için tıklayınız!
Hava Durumu
ANKET
Aleksandr Ankvab'ın Siyasete Dönüşünü Onaylıyormusunuz
Diger anketlerimiz için tıklayın...
Yol Durumu

©
Copyright 2011 Abhazyam.com Her hakkı saklıdır.